“Onze wijk verandert voortdurend!”
Buurtbewoner Daan Bod deelt verhalen over Overstegen
In De Daele zitten wijkverbinder Nicole van Vonno en bewoner Daan Bod al aan de koffie. Daan vertelt ons graag over de geschiedenis van Overstegen. De cultuur en gedeelde verhalen van een gemeenschap zijn van grote waarde. Ze verbinden bewoners en versterken een gemeenschap. Niet voor niets vormen ze samen één van de zes assets binnen ABCD!
Daan is als geen ander in staat verhalen over Overstegen te vertellen. Hij heeft er decennialang gewerkt en woont er inmiddels een kleine 40 jaar. Nu zit hij in de Daele boven een bak warme koffie. Hij heeft zojuist gehoord dat de Oudheidkundige Kring Doetinchem met een nieuwe uitgave komt. Met daarin ook aandacht voor Overstegen. Hij is benieuwd wat erin komt te staan. En, zegt hij lachend, ook of het allemaal wel klopt. Hij heeft recht van spreken. Met journalist Jan Bik van de Gelderlander maakte Daan ooit al een boekje over de wijk.
Nooit verhuizen
In 1970 werd Daan door de Nederlandse Bond Sociaal en Cultureel Vormingswerk, zoals hij het zelf noemt uitgezonden naar de Achterhoek. In Doetinchem maakte hij zich hard voor het buurt- en clubhuiswerk. In Overstegen liep een moeizaam initiatief om een wijkcentrum te bouwen. Toen de Interkerkelijke Stichting er subsidie voor kon krijgen werd de Daele gebouwd. Als kopie van een al bestaand wijkcentrum in Nunspeet. Daan bleef in de Achterhoek werken en verhuisde in 1975 van Bathmen naar Doetinchem. Hij ging werken voor de Stichting Gelderland voor Maatschappelijk werk, als stedelijk opbouwwerker. Door een echtscheiding belandde hij een kleine 40 jaar geleden uiteindelijk in Overstegen. Hij woont er graag. Vanaf zijn flatwoning, op acht hoog, kijkt hij uit op het natuurgebied Montferland. Hij heeft alle voorzieningen bij de hand. In de flat is het een komen en gaan van bewoners; maatschappelijk werkers, docenten, zelfs een oud-burgemeester, alles en iedereen passeerde er de revue. Nooit voelde hij de behoefte om te verhuizen. Sterker nog; al die tijd heeft in hij, in verschillende rollen en groepjes, zijn schouders onder Overstegen gezet.
Hot and happening
Daan: “Vanuit mijn werk had ik de wijkraad al eens geadviseerd. Toen ik in de wijk kwam te wonen, werd ik door de wijkraad dan ook direct gevraagd aan te haken. Uiteindelijk werd ik zelfs de laatste voorzitter. In die tijd was de wijkraad hot and happening. Er waren zelfs verkiezingen om in de raad te kunnen komen. Daarnaast was er veel contact met buurtgenoten en de gemeente. Die klopte regelmatig voor advies aan.” Uiteindelijk liep de animo voor de wijkraad terug. Ouderen kregen andere dingen te doen, vrouwen gingen steeds vaker, en meer, werken. Het was niet meer vanzelfsprekend dat mensen zich langdurig voor de wijk wilden inzetten. Daan: “Toen moest er iets gebeuren. We drongen bij de gemeente aan op een behoeftenonderzoek. Uiteindelijk moesten we de Wetenschapswinkel in Enschede inschakelen om het voor elkaar te krijgen. De uitkomst was dat bewoners vonden dat de wijkraad moest blijven bestaan. Alleen was er weinig animo om zelf mee te doen. Daaruit concludeerden we dat het tijd was onszelf op te heffen. Er bleef wel behoefte aan ‘iets anders’. Zo ontstond er een Wijkteam, met bewoners én beroepskrachten. Die gingen regelmatig samen op pad voor een wijkschouw. Handig was wel dat we als bewoners geen beroepskrachten meer hoefden uit te nodigen als er iets speelde. In de Wijkraad moest dat nog wel.”
Opbouwwerkerstruc
Daan zit vol verhalen. Bijvoorbeeld over het park en een pad dat er moest komen. “Mensen gingen ’s avonds, in het donker, op de weg lopen, omdat er geen pad was. Dat leverde levensgevaarlijke taferelen op. De gemeente wilde het pad echter niet aanleggen. Toen trok ik een oude opbouwwerkerstruc uit de kast: ik benaderde de media. De Gelderlander wilde er maar al te graag een verhaal over maken. Een paar maanden later was het pad er. Met de NUSO werd een plan gemaakt voor speeltoestellen in de wijk. De samenstelling van de wijk is sindsdien echter behoorlijk veranderd. Door de vergrijzing verdween veel speelgelegenheid. Nu is er juist weer een omgekeerde beweging aan de gang. Veel jonge gezinnen ontdekken Overstegen. Daarmee is er weer behoefte aan speelvoorzieningen. Iets waar veel bewoners zich nu weer voor in willen zetten. En zo verandert de wijk voortdurend.”
Gemakkelijke oplossingen
Een veelgehoord geluid is dat de wijk niet meer is wat het was. Vindt Daan dat de wijk achteruit gaat? “Ik zou eerder zeggen dat de wijk voortdurend verandert. En dat ligt aan allerlei dingen. In sommige delen van Overstegen zijn veel bewoners met een GGz-achtergrond komen wonen. De opgave is dan om deze mensen beter met de buurt te verbinden. Daarnaast zijn er relatief veel goedkope woningen, waar mensen soms maar tijdelijk wonen. Of waar gezinnen komen te wonen die het (tijdelijk) moeilijk hebben, bijvoorbeeld financieel. Hun energie gaat dan uit naar overleven en minder naar hoe het in de buurt gaat. Of hoe hun tuin eruit ziet.” Soms zijn er ook gemakkelijke oplossingen, denkt Daan. Bijvoorbeeld om de wijk een mooiere entree te geven. “Als je nu van de Rondweg afkomt, op de splitsing van de Normandiëstraat, kijk je tegen schuttingen aan. Dat is nu het eerste beeld bij onze wijk. Vroeger was dat open en zag het er vriendelijk uit. Je keek dan tegen de tuinen aan, zag er van alles bloeien en groeien. Ik snap best dat mensen privacy wensen, maar het is me ook een beetje een doorn in het oog.” Aan tafel ontstaat bij Daan het idee iets met schilderingen te gaan doen. Zodat het leuker wordt Overstegen in te rijden.
Visitekaartje van de wijk
Het komt op het Bonanzapark, zoals Park Overstegen vroeger werd genoemd. Daan: “Dat werd zo genoemd omdat het een ruig terrein was met een grote speelvoorziening. Nu is het een Eco-park. Om te kijken hoe dat eruit zou kunnen zien, zijn we met een groep bewoners in Duitsland geweest. Vraag was wel hoe we de wijk in deze verandering mee konden krijgen. Dat leverde ook wat praktische problemen op. Meerdere bewoners hadden zich namelijk een stuk extra grond toegeëigend. Dat werd oogluikend toegestaan. Maar het kwam allemaal goed en inmiddels is het nieuwe Park geaccepteerd en zelfs het visitekaartje van de wijk! In de zomervakantie werd er een natuurwandeling georganiseerd. Als leek zie je het niet direct, maar er wordt hard gewerkt aan de biodiversiteit. Er zijn plannen voor wandelroutes voor gezinnen en met de boerderij. Om van daaruit nog meer verbinding te maken met bewoners en een breder publiek!”